Wereldklasse dravers, leerling-hoefsmeden en veulens
De opmerkelijke carrière van Jörgen Nordqvist
Stel je voor dat je 18 jaar bent, dat je wat paarden hebt en keer op keer komt je hoefsmid niet opdagen. Wat zou jij doen? Jörgen Nordqvist groeide op op het platteland in Zweden, naast een paardenboerderij. Op de leeftijd van 10-11 mocht hij alles doen met de paarden van zijn buurman. Samen met zijn grootvader bezat hij een fjordenpaard. Hij herinnert zich dat ze samen deelnamen aan de processie van Sint Lucia (een Zweedse traditie, het christelijke lichtfestival) en de Kerstman rondreden. En ja, op de leeftijd van 18 jaar deed Jörgen wat niet veel mensen zouden durven doen, hij begon zijn paarden zelf te beslaan. Het ene leidde tot het andere. Na 10 jaar, veel klanten en veel paarden verder, besloot Jörgen eindelijk om van het hoefsmeden officieel zijn beroep te maken en ging hij naar de hoefsmidsschool in Skara. In die tijd was het een cursus van 6 maanden en was hoefsmid een beschermd beroep. Nadat hij klaar was met school, ontwikkelde Nordqvist zich tot een echte expert in het beslaan van dravers.
Ik zal je eerst laten zien wat ik kan
Op een avond, ergens in de jaren negentig van de vorige eeuw, kreeg Jörgen een telefoontje van de beroemde drafsport-trainer Stig H. Johansson, die hem promptverloren vroeg zijn paarden te gaan beslaan. Eerst was hij sprakeloos, toen was zijn antwoord heel nuchter: "Ik zal je eerst laten zien wat ik kan en dan kun je beslissen of we doorgaan of niet." Ze maakten een afspraak voor de volgende vrijdag. Nordqvist besloeg twee paarden; de maandag daarna begonnen ze hun samenwerking.
Probeer alles. Als iets niet werkt, dan weet je dat tenminste
185 drafpaarden van topkwaliteit, maximaal om de 3 weken beslagen! Het was een mooie, maar veeleisende baan waarin Jörgen alle mogelijke aspecten van de drafwereld leerde kennen. "Werken met goede trainers is inspirerend en uitdagend, omdat ze veel kennis hebben van zowel paarden als beslag". En met Stig H. Johansson was het motto: "Probeer alles. Als het niet werkt, weet je het tenminste en kun je iets anders proberen ". Een van hun experimenten was het gebruik van geritste ijzers achter, in plaats van de gebruikelijk stempelijzers. Zij waren de eersten die dit met raspaarden deden, nu is het gebruikelijk. Hij heeft er veel van geleerd. Na 5 jaar hard werken kreeg hij een aanbod om te beginnen als leraar aan de staatsschool van Skara. Nordqvist besloot om zijn carrière een wending te geven en werd full-time leraar op zijn vroegere school.
"Ik vind het heel leuk om nieuwe hoefsmeden voor te bereiden op hun vak. De cursus duurt nu 3 jaar en is niet meer in deeltijd. De sector is veeleisender geworden, daarom leren mijn leerlingen alle aspecten van hun toekomstige baan, veel meer dan toen ik naar school ging." Sinds 2015 is hoefsmid niet langer een beschermd beroep in Zweden. Maar voor therapeutische behandeling moet je een vergunning van de Zweedse overheid hebben.
Ik kan het niet uitstaan om paarden met bewegingsproblemen te zien, wetende dat dit voorkomen had kunnen worden
Het bloed kruipt echter waar het niet gaan kan; Jörgen begon de praktische kant van het vak te missen. Na een paar jaar besloot hij om het lesgeven te beperken tot 3 dagen per week en zijn bedrijf opnieuw op te starten. Nu beslaat hij in zoveel mogelijk disciplines, zodat zijn studenten van zijn ervaringen kunnen leren. In 1998 werd hij door de Nederlandse paardenfokker John Bootsman gevraagd om zijn veulens te corrigeren. Dit werd een ommekeer in zijn werk. Het werd zijn passie en nieuwe specialisatie, wat erin resulteerde dat hij nu 300 tot 400 veulens per jaar behandelt. "Ik ben behoorlijk geobsedeerd door dit belangrijke deel van mijn werk, want ik kan het niet uitstaan om volwassen paarden met bewegingsproblemen te zien, wetende dat dit nooit zou zijn gebeurd als ze waren gecorrigeerd als veulen". Nordqvist begint met het corrigeren van de veulens wanneer ze slechts 10 tot 12 dagen oud zijn. Omdat de hoeven van veulens snel groeien, worden ze elke 3 weken voorzien van flexibele plastic schoenen. De schoenen worden na 10 tot 12 dagen verwijderd, de resterende week lopen ze zonder beslag.
Jörgen om advies vragen voor hoefsmeden die zelf met veulencorrecties willen beginnen, zegt hij prompt: "Doe het niet! Begin ermee om een tijdje samen te werken met een hoefsmid die ervaring heeft met deze discipline, zodat je de juiste inzichten krijgt". Dit komt omdat elke fout desastreuze gevolgen kan hebben voor de toekomst. Een voorbeeld is het verschil tussen rijpaarden en dravers, over het algemeen moeten rijpaarden binnenstebuiten worden gecorrigeerd en dravers van buiten naar binnen, precies tegenovergesteld.
Het beslaan voor dravers en rijpaarden gaat steeds meer op elkaar lijken
Nordqvist wil ook enkele van zijn inzichten over de drafsport delen. Er is een trend om blootsvoets te racen. Jörgen waarschuwt dat dit gevaarlijk kan zijn voor de paarden van niet-professionals (Zweden heeft er veel van). De hoeven worden namelijk vaak niet bekapt na een wedstrijd wanneer ze opnieuw worden beslagen, hoewel de hoef tijdens de race ongelijk afslijt. Dit brengt een hoger risico op blessures met zich mee. "Het beslaan voor dravers en rijpaarden gaat steeds meer op elkaar lijken", zegt Jörgen. De vorm, de kenmerken, het gewicht en de kwaliteit van moderne hoefijzers laten een algemenere aanpak toe. Over hoefnagels, is er bij Nordqvist geen enkele twijfel: "Ik heb ze allemaal geprobeerd, maar er is geen betere nagel dan een Mustad-nagel". Hij heeft de FJ-nagel altijd gebruikt voor renpaarden, maar sinds een paar maanden heeft hij een nieuwe favoriet: de nagel TN (Trotting Nail) 3. Jörgen is sceptisch over het gebruik van koper als coating, omdat hij de voordelen ervan niet ziet. Maar hij is zeker geïnteresserd in de Endura-coating het effect daarvan op de sterkte en het gemak om deze nagel in te slaan. Nordqvist maakt zich zorgen over het klimaat van de Zweedse drafsport. Alle aandacht en het geld gaat naar de elite, terwijl de kleinere banen meer steun zouden moeten krijgen. De elite verdient hoe dan ook zijn geld, dus waarom zou er niet een investering zijn die de hele breedte van de sport omvat zodat het aantrekkelijker is voor een diverser, jonger publiek? Iedereen zou ervan profiteren. Zijn adviezen voor hoefsmeden die beginnen met beslaan van dravers zijn: - wees het verlengstuk van de trainer, hij kent zijn paarden door en door, vooral hun balans - zoals bij veulencorrecties: begin door het leren bij een ervaren collega Met zijn 40 jaar ervaring in de sector en de passie voor zijn vak is Jörgen Nordqvist een man met veel kennis die hij wil delen. Met als één doel: paarden komen op de eerste plaats!